Απιονισμένο vs Απεσταγμένο νερό: Τα 3 σημεία που διαφέρουν

Το απιονισμένο και το απεσταγμένο νερό είναι δύο τύποι νερού που μπορεί να μοιάζουν σε αρκετά σημεία, όμως έχουν και κάποιες διαφορές. Τα σημεία που διαφέρουν είναι ως προς:

1. Τον τρόπο παραγωγής του νερού
2. Τη σύσταση του νερού
3. Τη χρήση τους

Τι είναι το απεσταγμένο νερό;

To  απεσταγμένο νερό, προκύπτει μέσω μιας διαδικασίας που ονομάζεται απόσταξη. Κατά τη διαδικασία της απόσταξης, το νερό θερμαίνεται μέχρι να φτάσει στο σημείο βρασμού.

Καθώς το νερό φτάνει στο σημείο βρασμού του, αρχίζει να εξατμίζεται, σχηματίζοντας ατμό. Ο ατμός μεταφέρει τα μόρια του νερού μακριά από τις ακαθαρσίες και τους ρύπους που υπάρχουν στο υγρό νερό.

Στη συνέχεια, ο ατμός ψύχεται, με αποτέλεσμα να συμπυκνώνεται ξανά σε υγρό νερό. Το συμπυκνωμένο νερό, απαλλαγμένο πλέον από τις περισσότερες ακαθαρσίες και ρύπους, συλλέγεται σε ξεχωριστό δοχείο.

Κατακρατήσεις απεσταγμένου νερού

Με την μέθοδο της απόσταξης μπορούμε να απομακρύνουμε:

• τα περισσότερα άλατα και μεταλλικά στοιχεία
• τα βακτήρια και τους ιούς

Παρόλα αυτά κατά την έκθεση στην ατμόσφαιρα, το αποσταγμένο νερό μπορεί να απορροφήσει μικρές ποσότητες αερίων από τον περιβάλλοντα αέρα, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει στην παρουσία ορισμένων ιόντων στο νερό. Τέτοια ιόντα μπορεί να είναι τα διττανθρακικά, τα νιτρικά, τα θειώδη και  τα αμμωνιακά.

Επίσης δεν κατακρατούν κάποιες πτητικές οργανικές ενώσεις (VOCs) όπως οι αλκοόλες, τα τριαλομεθάνια, το χλωροφόρμιο, το ιωδοφόρμιο, οι οποίες χουν χαμηλότερο σημείο βρασμού από το νερό και μεταφέρονται με τον ατμό κατά τη διαδικασία της απόσταξης.

Είναι πόσιμο το απεσταγμένο νερό;

Το απεσταγμένο νερό είναι πόσιμο, και μάλιστα είναι πιο ασφαλές από το απιονισμένο νερό:

1. Έχει επίπεδη γεύση: Η αφαίρεση των ιόντων επηρεάζει επίσης τη γεύση του νερού δίνοντας του μια πιο “επίπεδη” γεύση.
2. Έλλειψη Θρεπτικών Ιχνοστοιχείων: Το απεσταγμένο νερό στερείται των θρεπτικών στοιχείων όπως το ασβέστιο, το μαγνήσιο και ο σίδηρος.

Χρήσεις απεσταγμένου νερού

• Οικιακές συσκευές: Το αποσταγμένο νερό χρησιμοποιείται συνήθως σε οικιακές συσκευές, όπως ατμοσίδερα, ατμοκαθαριστές και αφυγραντήρες, για να αποφευχθεί η συσσώρευση αλάτων και να εξασφαλιστεί η βέλτιστη απόδοση.

• Ιατρική περίθαλψη: Το αποσταγμένο νερό είναι επίσης κατάλληλο για ιατρικές διαδικασίες όπως ο καθαρισμός των πληγών. Προτιμάται όταν η αποστείρωση είναι απαραίτητη για την αποφυγή επιμολύνσεων και τη διασφάλιση της ασφάλειας των ασθενών.

• Εργαστηριακά πειράματα: Το αποσταγμένο νερό χρησιμοποιείται σε εργαστηριακά πειράματα και διαδικασίες όπου η απουσία ιόντων και ακαθαρσιών είναι απαραίτητη.

• Μπαταρίες αυτοκινήτων: Χρησιμοποιείται στις μπαταρίες οχημάτων, διασφαλίζοντας ότι το διάλυμα ηλεκτρολύτη παραμένει απαλλαγμένο από ακαθαρσίες για τη διατήρηση της απόδοσης της μπαταρίας.

Τι είναι το απιονισμένο νερό;

Μια άλλη έννοια που συγχέεται συνήθως με το απεσταγμένο νερό είναι αυτή του απιονισμένου. Όμως το απιονισμένο νερό προκύπτει από ένα σύστημα που χρησιμοποιεί 2 ειδικά κατασκευασμένα φίλτρα τα οποία περιέχουν ρητίνη ανταλλαγής ιόντων. Η μία ρητίνη ανταλλαγής ιόντων ανταλλάσσει θετικά φορτισμένα ιόντα ενώ οι άλλη τα αρνητικά. Έτσι κατακρατούνται όλα τα ιόντα από το νερό όπως τα άλατα μαγνησίου και ασβεστίου, τα θειικά άλατα, τα νιτρικά κ.α.

Κατακρατήσεις απιονισμένου νερού

Από την άλλη η μέθοδος του απιονισμού:

• Αφαιρεί τελείως τα άλατα και τα μεταλλικά στοιχεία

Οι διεργασίες απιονισμού στοχεύουν κυρίως σε φορτισμένα σωματίδια, για αυτό το λόγω όμως δεν κατακρατούνται τα βακτήρια και οι ιοί.

Δεδομένου ότι οι πτητικές οργανικές ενώσεις (VOCs)  είναι συνήθως μη φορτισμένες, δεν απομακρύνονται αποτελεσματικά με την διαδικασία του απιονισμού.

Είναι πόσιμο το απιονισμένο νερό;

Το απιονισμένο νερό είναι πόσιμο, αλλά δεν είναι η καλύτερη επιλογή για 3 λόγους:

1. Επίπεδη γεύση: Όπως και στο απεσταγμένο η αφαίρεση των ιόντων επηρεάζει τη γεύση του νερού κάνοντας το άγευστο.
2. Έλλειψη Θρεπτικών Ιχνοστοιχείων: Επίσης το απιονισμένο νερό δεν περιέχει καθόλου θρεπτικά ιχνοστοιχεία.
3. Παραμένοντες μολυσματικοί παράγοντες: Αυτό που το κάνει να θεωρείται λιγότερο ασφαλές από ότι το απεσταγμένο νερό είναι ότι εξακολουθεί να έχει οργανικές ενώσεις όπως ιούς και βακτηρία.

Χρήσεις απιονισμένου νερού

Το απιονισμένο νερό χρησιμοποιείται σε:

• Εργαστηριακά πειράματα: Το απιονισμένο νερό χρησιμοποιείται συνήθως σε εργαστηριακά πειράματα και ερευνητικές μελέτες, όπου η απουσία ιόντων και μολυσματικών ουσιών είναι ζωτικής σημασίας για ακριβή αποτελέσματα.

• Βιομηχανικές διεργασίες: Χρησιμοποιείται σε διάφορες βιομηχανικές διεργασίες, όπως η κατασκευή ηλεκτρονικών ειδών, η φαρμακευτική παραγωγή και η παραγωγή ενέργειας, όπου η παρουσία ιόντων μπορεί να επηρεάσει τη διαδικασία ή την ποιότητα του προϊόντος.

• Ιατρικές Διεργασίες: Το απιονισμένο νερό είναι κατάλληλο για ιατρικές διαδικασίες, όπου η απουσία ιόντων είναι κρίσιμη, ενώ η αποστείρωση δεν αποτελεί πρωταρχικό μέλημα. Χρησιμοποιείται συνήθως για την αραίωση φαρμάκων και την προετοιμασία διαλυμάτων.

Το απιονισμένο και το απεσταγμένο νερό διαβρώνει τους σωλήνες;

Υπάρχουν ορισμένες θεωρίες σχετικά με την απουσία ιόντων στο νερό και τις πιθανές επιπτώσεις στη διάβρωση των σωλήνων. Αυτό μπορεί να συμβεί γιατί:

Το νερό γίνεται πιο «επιθετικό»: Το «καθαρό» νερό μπορεί να θεωρηθεί «επιθετικό» σε ορισμένα πλαίσια λόγω της έλλειψης ιόντων και της τάσης του να αναζητά ισορροπία με την έκπλυση ιόντων από τα υλικά που βρίσκονται τριγύρω, συμπεριλαμβανομένων των μεταλλικών σωλήνων. Όταν το «καθαρό» νερό έρχεται σε επαφή με μεταλλικές επιφάνειες, μπορεί να λειτουργήσει να διαλύσει μικρές ποσότητες μεταλλικών ιόντων από τους σωλήνες.

Δημιουργείται προστατευτικό στρώμα: Σε ορισμένες περιπτώσεις, η παρουσία ιόντων στο νερό μπορεί να παρέχει ένα προστατευτικό στρώμα στις εσωτερικές επιφάνειες των σωλήνων, μειώνοντας την πιθανότητα διάβρωσης.

Παρόλα αυτά δεν μπορούμε να πούμε ότι το «καθαρό» νερό είναι απαραίτητα πιο διαβρωτικό από το νερό της βρύσης.

Στην πραγματικότητα το νερό της βρύσης  μπορεί να περιέχει αυξημένα επίπεδα διαβρωτικών ιόντων, όπως τα χλωριούχα ή τα θειικά ιόντα, τα οποία μπορούν να συμβάλουν στη διάβρωση των σωληνώσεων.

Τι διαφορά έχει το νερό της αντίστροφης όσμωσης με το απεσταγμένο και το απιονισμένο;

Πολλές φορές το νερό της αντίστροφης όσμωσης συγκρίνεται με το απεσταγμένο και το απιονισμένο νερό. Η αλήθεια είναι ότι μοιάζει αρκετά με αυτούς τους 2 τύπους νερού, όμως έχει και κάποια παραπάνω πλεονεκτήματα.

Στην αντίστροφη όσμωση, το νερό αναγκάζεται να περάσει μέσα από μια ημιπερατή μεμβράνη που μπορεί να φιλτράρει αποτελεσματικά όλα τα σωματίδια που είναι μεγαλύτερα από τα μόρια του νερού.

Η μέθοδος της αντίστροφης όσμωσης μπορεί να:

• Αφαιρέσει τελείως τα άλατα και τα μεταλλικά στοιχεία
• Αφαιρεί τα βακτήρια και τους ιούς
• Αφαιρεί επίσης και τις πτητικές οργανικές ενώσεις VOCs (σε αντιθεση με τους 2 άλλους τύπους νερού)

Παρόλα αυτά, το νερό της αντίστροφης όσμωσης πολλές φορές χαρακτηρίζεται ως «φτωχό», διότι έχει παρόμοια σύσταση με το απεσταγμένο και το απιονισμένο. Για αυτό το λόγο τα περισσότερα συστήματα αντίστροφης όσμωσης διαθέτουν ένα τελευταίο στάδιο επιμετάλλωσης όπου προστίθενται τα θρεπτικά ιχνοστοιχεία που έχουν κατακρατηθεί από τη μεμβράνη.

Έτσι το νερό της αντίστροφης όσμωσης μετατρέπεται, ίσως στην πιο ολοκληρωμένη επιλογή όσον αφορά το πόσιμο νερό, αφού με ένα σύστημα αντίστροφης όσμωσης μπορούμε να επιτύχουμε:

1. Λεπτομερή καθαρισμό του νερού απαλλαγμένο ακόμα και από άλατα
2. Πιο υγιεινό νερό που περιέχει θρεπτικά ιχνοστοιχεία (λόγω της επιμετάλλωσης)
3. Πιο γευστικό νερό (λόγω της επιμετάλλωσης)

Συμπερασματικά μπορούμε να πούμε ότι το απιονισμένο και το απεσταγμένο νερό είναι 2 τύποι που έχουν ποικίλες εφαρμογές, όμως παρότι δεν περιέχουν άλατα, σίγουρα δεν αποτελούν καλές λύσεις όσον αφορά το πόσιμο νερό.