Το Εξασθενές Χρώμιο στο Νερό και οι Παρενέργειες του

Το χρώμιο είναι ένα άγευστο, άοσμο μέταλλο και πήρε την ονομασία του από την ελληνικό λέξη «χρώμα», επειδή όλες οι ενώσεις του έχουν έντονο χρώμα και χρησιμοποιούνται κυρίως ως βαφές. Μπορούμε να το συναντήσουμε φυσικά στο περιβάλλον σε διάφορα πετρώματα και στο έδαφος σε πολλές διαφορετικές μορφές.

Μια απο αυτές είναι το μεταλλικό χρώμιο, το οποίο χρησιμοποιείται στη μεταλλουργία κυρίως για την παρασκευή του ανοξείδωτου χάλυβα, αλλά και κραμάτων σιδήρου, αργιλίου κλπ.

Μια άλλη ένωση του χρωμίου που συναντάται συχνά στη φύση είναι το τρισθενές χρώμιο Cr(III) το οποίο σε μικρές ποσότητες αποτελεί ένα διατροφικό ιχνοστοιχείο που ενεργοποιεί την ινσουλίνη.

Το εξασθενές χρώμιο Cr(VI) δεν υπάρχει στη φύση ελεύθερο παρά μόνο σε κάποια σπάνια ορυκτά, όπως π.χ. στον κροκοΐτη, που συναντάται στη Σιβηρία. Γι’ αυτό, όπου αλλού το συναντάμε, είναι αποτέλεσμα ανθρώπινων δραστηριοτήτων. Αυτός ο τύπος χρωμίου, είναι καρκινογόνος και μπορεί να προκαλέσει μακροχρόνια προβλήματα υγείας. Λόγω της τοξικότητας του το εξασθενές χρώμιο, πρέπει να περιορίζεται όσον αφορά το πόσιμο νερό για την αποφυγή παρενεργειών. Παρακάτω θα δούμε πληροφορίες σχετικά με το τι είναι το εξασθενές χρώμιο, πώς μολύνει το νερό, και πώς μπορούμε να το αφαιρέσουμε από την παροχή του νερού.

Τι είναι το εξασθενές χρώμιο;

Το εξασθενές χρώμιο, γνωστό και ως χρώμιο-6 είναι μια τοξική μορφή χρωμίου που δημιουργείται συχνότερα κατά τις βιομηχανικές και κατασκευαστικές διαδικασίες. Σε καθημερινή χρήση εντοπίζεται κυρίως στον ανοξείδωτο χάλυβα, το φινίρισμα μετάλλων, στην επιχρωμίωση, στα χρώματα ψεκασμού και στα προϊόντα συντήρησης του ξύλου. Το εξασθενές χρώμιο μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα ακόμα και σε χαμηλά επίπεδα έκθεσης.

Συμπτώματα έκθεσης σε εξασθενές χρώμιο

Υπάρχει αυξανόμενη ανησυχία σχετικά με τις επιπτώσεις του εξασθενές χρωμίου στον ανθρώπινο οργανισμό ακόμη και σε ελάχιστες ποσότητες. Είτε προσλαμβάνεται μέσω του αέρα είτε μέσω του νερού, το εξασθενές χρώμιο μπορεί να προκαλέσει ορισμένες ανεπιθύμητες παρενέργειες, όπως:

• Αυξημένο κίνδυνο καρκίνου
• Ερεθισμό του αναπνευστικού συστήματος
• Κοιλιακό άλγος
• Ερεθισμό του δέρματος
• Ερεθισμό της μύτης

Όσο πιο μακροχρόνια είναι η έκθεση, τόσο πιο επικίνδυνα γίνονται τα συμπτώματα. Πολλές φορές απο έναν απλό ερεθισμό του αναπνευστικού συστήματος, της μύτης και του δέρματος μπορεί τελικά να οδηγηθούμε σε σοβαρότερες βλάβες και ασθένειες όπως ο καρκίνος στις περιοχές αυτές.

Πώς εισέρχεται το εξασθενές χρώμιο στο νερό;

Το εξασθενές χρώμιο μπορεί να εισέλθει στο νερό από φυσικά κοιτάσματα χρωμίου, όμως η σημαντικότερη πηγή μόλυνσης του νερού είναι από τα βιομηχανικά απόβλητα. Τέτοια παραδείγματα πηγών μόλυνσης αποτελούν τα λύματα από συστήματα ψύξης, οι χαλυβουργίες, οι βιομηχανίες βυρσοδεψίας και οι βιομηχανίες παραγωγής χρωμάτων και τσιμέντων, οι οποίες απορρίπτουν τα λύματα τους χωρίς επεξεργασία. Η αυξημένη μόλυνση από χρώμιο, τόσο στο νερό όσο και στον αέρα, κατά τις διαδικασίες παραγωγής έχει γίνει πλέον μείζον θέμα στους περιβαλλοντικούς τομείς.

Υπάρχει εξασθενές χρώμιο στο νερό που προέρχεται από γεωτρήσεις;

Ναι, το εξασθενές χρώμιο εισέρχεται στο νερό των γεωτρήσεων από τη διάβρωση των πετρωμάτων στο υπέδαφος. Ανεξάρτητα από την τοποθεσία, θα πρέπει να γίνεται εξέταση της γεώτρησης  πριν το χρησιμοποιήσετε ως πόσιμο ή για μαγείρεμα.

Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο

Οι κανονισμοί του Οργανισμού Υγιεινής και Ασφάλειας στην Εργασία (OSHA) απαιτούν οι εργαζόμενοι να μην εκτίθενται σε περισσότερα από 5 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο αέρα στο περιβάλλον εργασίας τους. Το χρώμιο αποτελεί ιδιαίτερο κίνδυνο για εργαζόμενους που ασχολούνται σε χυτήρια, σε βιομηχανίες χρωστικών, σε επιμεταλλωτήρια και στην τσιμεντοβιομηχανία.

Επίσης κίνδυνο έκθεσης σε εξασθενές χρώμιο διατρέχουν οι κάτοικοι που βρίσκονται κοντά σε περιοχές όπου εναποτίθενται ανεξέλεγκτα στερεά απόβλητα που περιέχουν χρώμιο, σε τσιμεντοβιομηχανίες και σε βιομηχανίες που χρησιμοποιούν χρώμιο (επιμετάλλωσης, βυρσοδεψία κλπ.) και κάνουν επιφανειακή ή υπόγεια διάθεση των υγρών αποβλήτων τους.

Στην Ελλάδα εξασθενές χρώμιο είχε εντοπιστεί παλαιότερα σε μεγάλες ποσότητες στη βιομηχανική ζώνη του Ασωπού, όπου η ρύπανση έχει σαφώς μειωθεί, χάρη στις προσπάθειες που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια. Άλλες πηγές χρωμίου που είχαν εντοπιστεί ήταν απο γεωτρήσεις σε περιοχές της Βοιωτίας, σε περιοχές της Αττική όπως τα Oινόφυτα, τα Μαυροσουβάλα, ο Ωρωπός, το Χαλκούτσι, ο Φάρος Αυλίδας, η Θήβα, η Τανάγρα, η Αυλώνα, το Δήλεσι, το Κορωπί και στη Βόρεια Ελλάδα στις περιοχές του Αγίου Δημητρίου και στο Ρυάκιο.

Ποια είναι τα ασφαλή επίπεδα χρωμίου στο πόσιμο νερό;

Το ανώτατο όριο συγκέντρωσης ολικού χρωμίου στο πόσιμο νερό που έχει καθοριστεί από τον παγκόσμιο οργανισμό υγείας είναι τα 50 μικρογραμμάρια ανά λίτρο, χωρίς να κάνει όμως το διαχωρισμό μεταξύ τρισθενούς και εξασθενούς.

Έτσι, ακόμα και όταν το εξασθενές, που είναι άκρως τοξικό, είναι 48 μικρογραμμάρια, θεωρείται σύμφωνα με τη νομοθεσία ότι δεν υπάρχει πρόβλημα. Οι περισσότεροι ειδικοί όμως διαφωνούν, υποστηρίζοντας ότι δεν υπάρχουν ασφαλή όρια για την προστασία μας από καρκινογόνους παράγοντες και ότι όσο πιο χαμηλή είναι η εκθεσή μας σε αυτούς τόσο το καλύτερο.

Ορισμένοι ερευνητές στον τομέα της δημόσιας υγείας επιθυμούν τα επιτρεπόμενα επίπεδα εξασθενούς χρωμίου να μειωθούν σε μόλις 0,02 ppb, γεγονός που θα απαιτούσε μεγαλύτερη προσοχή και έξοδα κατά τη διαδικασία επεξεργασίας του νερού.

Τρόποι αφαίρεσης απο το νερό

Πολλά οικιακά φίλτρα νερού, όπως τα φίλτρα ενεργού άνθρακα και τα κεραμικά φίλτρα, δεν μπορούν να κατακρατήσουν ή να αφαιρέσουν το εξασθενές χρώμιο, οπότε πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στην απομάκρυνσή του από το πόσιμο νερό του σπιτιού σας. Οι δύο πιο αποτελεσματικές τεχνολογίες φιλτραρίσματος και καθαρισμού νερού στο σπίτι για την απομάκρυνση του εξασθενούς χρωμίου είναι τα συστήματα αντίστροφης όσμωσης και ο αραγωνίτης.

Απομάκρυνση με Αντίστροφη Ώσμωση

Τα συστήματα αντίστροφης ώσμωσης είναι ενδεχομένως η πιο αποτελεσματική μέθοδος για την απομάκρυνση του εξασθενούς χρωμίου από το νερό ενός σπιτιού. Το μέγεθος των σωματιδίων του εξασθενούς χρωμίου κυμαίνεται συνήθως από 1,0 έως 5,6 μικρόμετρα (μm). Οι μέγεθος των πόρων στις μεμβράνες αντίστροφης ώσμωσης είναι γύρω στα 0,0001 μικρόμετρα. Αυτό κάνει τα συστήματα αντίστροφης ώσμωσης πολύ αποτελεσματικά στην απομάκρυνση του εξασθενούς χρωμίου.

Ένα πολύ καλό σύστημα αντίστροφης ώσμωσης είναι το Geyser Prestige PM το οποίο τοποθετείται κάτω από πάγκο και αποτελεί ένα ολοκληρωμένο σύστημα 6 σταδίων φίλτρανσης, εξασφαλίζοντας έτσι απόλυτα καθαρό νερό.

Κατακράτηση με Αραγωνίτη

Ο αραγωνίτης είναι μια τεχνολογία που κατακρατά βαρέα μέταλλα και ραδιενεργά στοιχεία. Αυτό επιτυγχάνεται μέσω της διαδικασίας ιοντοανταλλαγής. Η ανταλλαγή ιόντων έχει χρησιμοποιηθεί με επιτυχία για την αποσκλήρυνση του νερού σε βιομηχανική κλίμακα. Η ικανότητα της ανταλλαγής ιόντων του Αραγωνίτη προκύπτει από τη φύση του σαν σύνθετο πολυμερές υλικό. Λαμβάνει χώρα με μεγάλη ένταση στα κολλοειδή σωματίδια, επειδή αυτά παρουσιάζουν μεγάλο ηλεκτρικό φορτίο σε σχέση με την επιφάνειά τους.

Ένα από τα καλύτερα φίλτρα με αραγωνίτη είναι το Geyser Euro H Bio – Άνω Πάγκου, που χρησιμοποιεί την εξελιγμένη νανοτεχνολογία Aragon Bio για  την κατακράτηση των βαρέων μετάλλων όπως το εξασθενές χρώμιο.

Εάν έχετε περαιτέρω απορίες σχετικά με την προστασία από το χρώμιο, μην διστάσετε να επικοινωνήσετε μαζί μας. Θα χαρούμε να σας εξυπηρετήσουμε!